ΤΑΚΗΣ Κ. ΒΙΔΑΛΗΣ, Ζωή χωρίς πρόσωπο. Το Σύνταγμα και η χρήση του ανθρώπινου γενετικού υλικού. Β΄ Έκδοση Αναθεωρημένη και Συμπληρωμένη, Πρόλογος Θ. Κ. ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟΣ, Αθήνα-Κομοτηνή 2003, 247 σελ.
Είναι δυνατόν να φαντασθεί κανείς την ανθρώπινη ζωή χωρίς να την ταυτίσει με τη γνωστή εικόνα του «υποκειμενικού δικαίου»; Ακόμη και αν η ποικιλότροπη χρήση του γενετικού υλικού –από τις μεθόδους της τεχνητής αναπαραγωγής έως τις νέες εφαρμογές στην ιατρική του παρόντος, ιδίως όμως του μέλλοντος– κεντρίζει όλο και συχνότερα τα ηθικά αντανακλαστικά των επιστημόνων και της κοινής γνώμης, η επιστήμη του δικαίου πρέπει να την αντιμετωπίσει «κατά πρόσωπο», ως τη νέα πραγματικότητα που υπόσχεται αλλά και διακυβεύει πολλά. Το συνταγματικό δίκαιο –η επιτομή των βασικών αρχών του δικαίου– θα συναντήσει λοιπόν από ένα σημείο και έπειτα τη βιοηθική, αναστοχαζόμενο τις ίδιες τις συγκροτητικές του έννοιες: υποκείμενο, ανθρώπινη αξία, θεμελιώδη δικαιώματα…
Ωστόσο, τίποτε δεν ξεκινά από το μηδέν. Η νομική επιστήμη έχει ήδη δοκιμασθεί με την ιδέα της «ζωής χωρίς πρόσωπο», αρκετά πριν από την έκρηξη της γενετικής. Η εμπειρία αυτή είναι το πολυτιμότερό της εφόδιο απέναντι σε μια τρέχουσα ηθικολογία που, με σύμμαχο τη γνωστή από το μακρινό παρελθόν ρητορική του «φόβου» για την πρόοδο, δείχνει προς το παρόν να κυριαρχεί. Στο πλαίσιο αυτό, η παρούσα μελέτη αναζητά απαντήσεις σε προβλήματα συνταγματικής υφής από ένα φάσμα ποικίλων εφαρμογών χρήσης του ανθρώπινου γενετικού υλικού στο προγεννητικό στάδιο της ζωής.
