Η διαχείριση αποβλήτων αποτελεί βασική προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία έχει θέσει τους βασικούς άξονες για την αποτελεσματική διαχείρισή τους, καθώς και τη διασφάλιση ότι πραγματοποιείται χωρίς να θέτει σε κίνδυνο την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον. Σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία σχετικά με την περιβαλλοντικά ασφαλή διαχείριση των αποβλήτων, τα κράτη-μέλη είναι υπεύθυνα για την παρακολούθηση και τον έλεγχο τους. Η αποτελεσματική διαχείριση των επικίνδυνων για το περιβάλλον αποβλήτων, προϋποθέτει την κινητοποίηση και την συνεργασία των άμεσα εμπλεκομένων φορέων, προκειμένου να προληφθεί αλλά και να αντιμετωπιστεί η περιβαλλοντική καταστροφή.
Το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου, ως συντονιστής εταίρος, σε συνεργασία με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος της Κύπρου και την Αρχή Λιμένων Κύπρου, υλοποιούν το έργο “Monitoring Coalition against Trafficking of Hazardous Waste – MoniCoT”, το οποίο συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο του προγράμματος ISFP-2020-AG-ENV. Το MoniCoT ξεκίνησε επίσημα το Νοέμβριο του 2021 και η διάρκεια υλοποίησής του είναι 24 μήνες.
Πρόκειται για μια κοινή δράση μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου, με σκοπό την αντιμετώπιση των κενών που εντοπίστηκαν στην παρακολούθηση της μεταφοράς επικίνδυνων αποβλήτων από κράτη-μέλη της ΕΕ και τρίτες χώρες προς τα ελληνική και κυπριακά λιμάνια και τελωνεία. Το MoniCoT φιλοδοξεί να βελτιώσει τις υφιστάμενες διαδικασίες παρακολούθησης των επικίνδυνων αποβλήτων μέσω της υιοθέτησης ενός κοινού μηχανισμού παρακολούθησης μεταξύ των δύο κρατών και της εφαρμογής μέτρων διαχείρισης και ελέγχου. Επιπλέον, το MoniCoT θα συνεισφέρει στην εκπαίδευση και την ανάπτυξη ικανοτήτων των λιμενικών και τελωνειακών υπαλλήλων, μέσω της συνεργασίας με την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων και το Τμήμα Τελωνείων Κύπρου, ενώ παράλληλα θα συνεργαστεί με την Εθνική Σχολή Δικαστών σε μια προσπάθεια διευκόλυνσης των δικαστικών διαδικασιών και κατηγοριοποίησης των επικίνδυνων αποβλήτων.